منحنی چرخ‌زاد یا هِلِن هندسه: یادداشت‌های تاریخی و کاربردها
کد مقاله : 1340-IMEC
نویسندگان
بهزاد کفاش *
دانشگاه اردکان
چکیده مقاله
دنیای پهناور ریاضیات پر از شگفتی است و هر چه به شناخت بیشتر آن همت گمارده شود، اَسرار بیشتری از آن کشف می‌شود. یکی از منحنی‌های شگفت‌انگیز و معروف‌ دنیای ریاضی منحنی چرخ‌زاد (سیکلوئید) است. این منحنی به‌صورت «مکان هندسی حاصل از حرکت یک نقطه بر روی یک چرخ یا دایره» تعریف می‌شود، اما این منحنی بسیار پیچیده‌تر از آن است که تعریفش نشان می‌دهد. منحنی چرخ‌زاد چه از نظر زیبایی شکل ظاهری، چه به‌واسطه خواص ساده، جذاب و درخور توجه و چه از لحاظ مبارزات خستگی‌ناپذیری که بین ریاضی‌دانان بر پا کرد، هلن هندسه نامیده‌ شده است. در این مقاله به بیان تاریخچه‌ی مختصری از منحنی چرخ‌زاد پرداخته شده وکاربردهایی از این منحنی بیان گردیده است. علاوه بر این نشان داد ‌شد که جواب مساله تاریخی کوتاه‌ترین زمان، منحنی چرخ‌زاد است. همچنین مفهوم مکان هندسی به‌عنوان یکی از مفاهیم مهم در هندسه دوره متوسطه بررسی شده و با تعیین مکان هندسی منحنی چرخ‌زاد، روش رسم این منحنی بررسی گردیده است. بی‌شک انجام چنین فعالیت‌هایی در کنار بیان تاریخچه و مطرح نمودن کاربردهای عملی می‌تواند در فهم بهتر مفاهیم مختلف و علاقمند نمودن دانش‌آموزان به مفاهیم درسی راه‌گشا باشد.
کلیدواژه ها
منحنی چرخ‌زاد یا سیکلوئید، هِلِن هندسه، مکان هندسی، مسأله کوتاه‌ترین زمان.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی